Na skrzydlach Melancholii

Juz w starozytnosci uznawano melancholie za muze tworczego geniuszu.

Wlasnie do tej tradycji wydaje sie nawiazywac Albrecht Durer w swej slynnej alegorii Melencolia I z 1514 roku sprawiajac nia swym niezliczonym interpretatorom mnostwo klopotow.

Alegoria ta bowiem nie tylko lamie konwencje ikonograficzna charakterystyczna dla tamtej epoki, lecz stwarza takze trudnosci w dazeniu do wyczerpania zasobow jej ukrytych znaczen.

Problemy rozpoczynaja sie juz przy probie okreslenia i opisania poszczegolnych elementow alegorii.

Do chwili obecnej trwa spor o niektore z nich - i to nie tylko miedzy milosnikami sztuki, lecz takze miedzy wytrawnymi historykami sztuki oraz psychologami kultury.

Sporo watpliwosci, i to ze wszech miar uzasadnionych, wzbudzaja nastepujace elementy alegorii: „nietoperz", na ktorego skrzydlach rozposciera sie napis Melencolia I, ciala niebieskie widoczne na ciemnym tle nieba wraz z towarzyszacymi im zjawiskami, ociosany glaz niemalze w samym centrum obrazu, drabina oraz wieniec na skroniach postaci na pierwszym planie, co do ktorej tez nie ma zgody, czy nalezy traktowac ja jako aniola, czy jako uskrzydlona kobiete.